Ede in aanloop naar WOII

In 1933 komt in Duitsland de Nationaal Socialistische Democratische Arbeiders Partij met Adolf Hitler aan de macht.

Hagespraken van de NSB te Lunteren 1936 - Hagespraken Goudsberg
Als voorbodes van een naderende tweede wereldoorlog krijgt Lunteren tussen 1936 en 1940 te maken met de Hagespraken op de Goudsberg van de Nationaal Socialistische Beweging (NSB) in Nederland. Tijdens deze druk bezochte partijbijeenkomsten spreken onder andere Anton Mussert, Cornelis van Geelkerken, Evert Roskam en Meinoud Rost van Tonningen. Van 1936 tot het einde van de bezetting in 1945 was de Goudsberg ook bekend als Nationaal Tehuis.

Dit zelfde jaar wordt de P.L. Bergansiuskazerne in gebruik genomen als 'School Reserve Officieren Bereden Artillerie' (SROBA). Tijdens de mobilisatie van 1939 vertrok de SROBA naar Haarlem.

1938
In 1938 verandert de dienstplichtwet, waardoor er meer kazernes nodig zijn.

1939 - 1940 - mobilisatie WOII
Verspreid over Nederland worden daarom zestien nieuwe standaardkazernes voor de infanterie gebouwd. In Ede komt de Elias Beeckmankazerne, die op 26 juni 1939 in gebruikt wordt genomen door het 22 regiment Infanterie. Naast deze kazernes zijn er nog acht nodig van een afwijkend type. In Ede wordt dit de Simon Stevinkazerne, welke bestemd is voor het 12e Regiment Motorartillerie. Door het uitbreken van de oorlog zal dit Regiment echter nooit dienstdoen op deze kazerne. Na 15 mei 1940 wordt de kazerne door de Duitsers afgebouwd en in gebruik genomen.

Naast kazernes verschijnen er in Ede ook straten met woningen voor militairen: de Artillerielaan en de Infanterielaan.

Duizenden paarden worden aangevoerdTijdens de mobilisatie worden in Ede ruim twaalfduizend soldaten van uitrusting voorzien en goederentreinen voeren ook nog bijna drieduizend paarden aan. Ede groeit uit tot een volwaardige garnizoensplaats.

De 'Edese' infanteristen marcheren vanuit Ede richting de Klomp en Veenendaal, waar zij hun eigen opstellingen in de Grebbelinie gaan bouwen. De artilleristen gaan met hun kanonnen en paarden richting Elst, Amerongen, Maarsbergen en Renswoude. Tot mei 1940 zullen de militairen in deze opstellingen verblijven.

De kazernes blijven leeg achter. Uiteindelijk worden hier de Huzaren (militairen te paard) van het 4e Regiment Huzaren gelegerd. Dit regiment beschikt over twee pelotons pantserwagens, in totaal 6 stuks (in heel Nederland waren er 24 van deze voertuigen ...). De Huzaren moeten de Duitse troepen tussen Arnhem en Ede vertragen door telkens korte gevechten aan te gaan. Hierdoor moeten de soldaten in de Grebbelinie de tijd krijgen om hun opstellingen in orde te maken.

De Duitsers zijn echter van plan om direct na het binnenvallen van Nederland met een gepantserde trein via Arnhem en Ede de Grebbelinie binnen te rijden. In deze trein bevindt zich een sterke troepenmacht, die midden in de linie de Nederlandse opstellingen in de rug moet aanvallen.