Historie Nu

In deze rubriek laat het platform aan de hand van fotobewerkingen een stukje Edese militaire geschiedenis terugkomen in de tegenwoordige tijd.

Binnen het platform staan deze foto's ook wel bekend als 'spookfoto's'. Het zijn oorlogsfoto's met daarop mensen die zicht voor onze vrijheid hebben ingezet, maar Nu niet meer onder ons zijn. Heden en verleden smelten samen.

Nieuwe Stationsstraat - Telefoonweg

We beginnen de serie met een bekende plek in Ede, de spoorwegovergang bij het station Ede-centrum.

Ede wordt op 17 april 1945 bevrijd door de 49e Britse Infanterie Divisie, ondersteund door de Canadese Calgary en Ontario tankbataljons. Op de foto zien we een Sherman IC 'Firefly' van het C-eskadron van het Canadese Calgary Tank Regiment die vanaf de Arnhemseweg Ede binnenrolt. Deze Sherman IC 'Firefly' is een verbeterde Sherman I (Amerikaanse aanduiding: Sherman M4). Het korte 75mm kanon is vervangen door het langere 17-ponder kanon (76,2mm). In het eskadron zijn acht van de 20 tanks van het type IC 'Firefly', de overigen zijn van het oudere type I.

Op de tank zijn duidelijk de extra rupsbanden te zien die aan de voorkant en aan de koepel zijn bevestigd. Deze dienen niet allen als reserve bij een beschadigde rupsband, maar vooral ook als extra bescherming tegen de Duitse anti-tank wapens.

De bevrijders worden hier verwelkomd door de Edese bevolking.

Oude kerk, Ede-centrum

Het is dinsdagmiddag 17 april 1945. Op de foto zien we twee militairen van de A-compagnie van het Britse bataljon The Royal Scots Fusiliers, die voor de Oude Kerk nog vol ongeloof worden aangestaard door de zojuist bevrijde Edese inwoners.

De rechter militair draagt een Britse lichte mitrailleur (Brengun) over zijn schouder, de linker militair is bewapend met een Lee Enfield Mk IV geweer. Achter de beide mannen is het toen nog bestaande 'huisje van Staf' te zien. Deze dag rijden van alle kanten Canadese tanks het dorp binnen en is Ede weer vrij.


Stationsweg-hoek Lindelaan

Op de hoek van de Stationsweg en de Lindelaan wordt een tank van het A-eskadron van het Canadese Calgary Tank Regiment door een uitbundige menigte vakkundig staande gehouden. Het huis op de hoek wordt tijdens de Duitse bezetting bewoond door de commandant van de Duitse 20. Schiffstammabteilung. Dit is een opleidingseenheid van de Duitse Kriegsmarine. De eenheid zelf is gelegerd in de Maurits- en de Frisokazerne, door hen omgedoopt in de 'Kommodore Bonte Kaserne'.


Klinkenbergerweg-Burgemeester Prinslaan

De hier afgebeelde foto is genomen tussen augustus 1943 en november 1944.
Fregattenkapitän Ehme Suhrmeyer bewoont dan dit pand.
Hij is in die periode de Ortskommandant van Ede.



Een fotomontage met platformlid Wim Rietkerk (rechts)

Een fotomontage met platformlid Herman Rolleman ten tijde van de eerste wereldoorlog.