Platform Militaire Historie Ede

Battlefieldtour Operatie Pagasus I en II

Na afloop van de Slag om Arnhem blijkt dat ongeveer 6000 Britse airbornes op de noordelijke Rijnoever zijn achtergebleven. De meesten van hen zijn door de Duitsers gevangengenomen. Een groot aantal Britten heeft echter weten te ontkomen en zwerft door de Veluwse bossen. Stukje bij beetje worden deze militairen door het verzet opgespoord en uiteindelijk over de Rijn gezet.

Vandaag bezoeken we bekende plaatsen uit die periode en lopen we de route die toen onder moeilijke omstandigheden werd afgelegd.

Foto 1
27 oktober 2012
© W.J. van den Berg

Leden van het organiserend platform spreken het volle programma nog even door.

Hoewel er veel ervaring aanwezig is, blijft het toch altijd een beetje spannend.

Zal alles gaan zoals we bedacht hebben, of moeten we onderdelen schrappen omdat we in tijdnood komen?

Foto 2
27 oktober 2012
© W.J. van den Berg

We gaan vandaag op pad met twee GMC's en een Willy-jeep.

Foto 3
27 oktober 2012
© W.J. van den Berg

De dag begint bij Nol in't Bosch. Rond het middaguur heeft iedereen zich ingeschreven en kunnen we op weg.

Nu schijnt er nog een zonnetje, maar het zal niet lang duren voordat tijdens het rijden een flinke hagelbui losbarst.

Foto 4
27 oktober 2012
© W.J. van den Berg

De deelnemers zijn vrijwilligers die zich gespecialiseerd hebben in de tweede wereldoorlog.

Foto 5
27 oktober 2012
© W.J. van den Berg

Platformlid Gerard Gijsbertsen heet iedereen van harte welkom. Hij zal vandaag als gids optreden en heeft zich gekleed zoals men in 1944 gewoon was.

Hier is duidelijk zichtbaar dat de tijd niet is blijven stilstaan.

Foto 6
27 oktober 2012
© W.J. van den Berg

Platformlid Ronald van Riet, hier gekleed als boer, zal vandaag als gastheer optreden en o.a. voor de fourage zorgdragen.

Foto 7
27 oktober 2012
© W.J. van den Berg

Zelf zal ik als fotograaf de Battlefieldtour op de gevoelige chip vastleggen. Kan ik gelijk mijn nieuwe camera uitproberen.

Wanneer ik plaatsneem in de oude legertruck tussen de deelnemers, die zich tot in detail gekleed hebben als de para's die in 1944 gedropt werden boven de hei bij Ede, lijk ik deel te worden van de geschiedenis.

Een bijzondere ervaring!

Foto 8
27 oktober 2012
© W.J. van den Berg

Hier staan we voor het gebouw van de PGEM aan de Knuttelweg in Ede.

In oktober 1944 wordt hier een telefoon aangesloten die rechtstreeks verbinding geeft met de PGEM in Nijmegen, wat toen al bevrijd gebied was.

De Duitsers hebben er geen weet van dat op deze manier contact wordt gelegd met de Britse Militaire Inlichtingendienst (MI-9

Platformlid Herman Rolleman heeft zijn camera meegenomen en legt alle verhalen op video vast.

Foto 9
27 oktober 2012
© W.J. van den Berg

Aan de Oude Lunterseweg in Ede zat o.a. de Britse majoor Digby Tatham Warter ondergedoken bij de familie Wildeboer.

Derk 'Bill' Wildeboer was de leider van de Binnenlandse Strijdkrachten (BS) in Ede.

Zijn huis staat op loopafstand van de PGEM-centrale aan de Knuttelweg, vanwaar majoor Digby regelmatig contact had met MI-9.

Op 16 november 1944 wordt de telefoonverbinding door de Duitsers ontdekt en verbroken

Foto 10
27 oktober 2012
© W.J. van den Berg

Hiltje van Eck vertelt over de gebeurtenissen die plaatsvonden aan de (Oude) Lunterseweg

Op nr. 32 woonde familie Wildeboer, waar majoor Digby zat ondergedoken

Op nr. 34 woonde familie Van Eck, waar lange tijd een Joods meisje zat ondergedoken. Ook de Amsterdamse hoogleraar dr. Presser verbleef hier enige tijd.

Op nr. 36 woonde adjudant P.A. van Vark, plaatsvervangend sectie commandant van de BS.

Foto 11
27 oktober 2012
© H. Rolleman

Op deze voor de bevrijding van Ede belangrijke locatie zetten we alle deelnemers even op de foto

Download (9 MB)

Foto 12
27 oktober 2012
© W.J. van den Berg

Locatie Wester Wetering

In de muur van de boerderij is een plaquette te vinden die herinnert aan het oorlogsverleden.

Foto 13
27 oktober 2012
© W.J. van den Berg

Locatie De Wormshoef

In Lunteren bezoeken we het voormalig hoofdkwartier van de Sicherheitsdienst (SD).

Foto 14
27 oktober 2012
© W.J. van den Berg

Valksedijk Lunteren

Bij een fraaie boederij uit de IJzertijd houden we even pauze om een warme kop thee te drinken en van de omgeving te genieten.

Foto 15
27 oktober 2012
© W.J. van den Berg

Foto 16
27 oktober 2012
© W.J. van den Berg

Locatie Westerode

Locatie Westerode

Terwijl Gerard vertelt, zet ik alle deelnemers nog eens op de foto.

Locatie Westerode

Platformleden Herman Rolleman en Jaap Scheeres luisteren aandachtig, terwijl de camara ongemerkt zijn werk doet.

Locatie Westerode

Links op de foto vinden we platformlid Wim Rietkerk.

Locatie Westerode

Onderweg naar de Heidebloemallee bij de voormalige houtzagerij.

Het samen actief buitenzijn en het zien van de mooie herfstkleuren maken er een onvergetelijke dag van.

Natuurlijk mag een bezoek aan het Mausoleum in Ede niet ontbreken.

Hier rust o.a. Van Vark, die op 21 december 1944 in Heelsum werd geëxecuteerd.

Voordat we aan het tweede deel van deze dag beginnen, de voettocht naar de Rijn, verzamelen we in het 'Engelse bosje'

Hier koken we een potje in het bos en eten we in het donker een eenvoudige warme maaltijd.

Bij de Rijn aangekomen, maak ik nog een laatste foto op het 'strandje' waar tot tweemaal toe een grote groep militairen werd overgezet.